Aday belirleme sınavı
İç denetim eğitimine tabi tutulacak iç denetçi adayları; İç Denetim Koordinasyon Kurulunca (İDKK) yapılacak veya Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığına, Milli Eğitim Bakanlığı Ölçme ve Değerlendirme Merkezine ya da uygun başka bir kuruma yaptırılacak aday belirleme sınavıyla belirlenir. Belli unvan ve/veya idareler ile bilgi teknolojileri denetimi alanına özgü ayrı aday belirleme sınavı yapılabilir. Sınavda alınan puanlar bir sonraki sınavın sonuçları açıklanana kadar geçerlidir. Sınava girecek personele idarelerince izin verilir.
Aday belirleme sınavına başvuru şartları
Aday belirleme sınavına katılacak olanların 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilen şartlar ile aşağıdaki şartları taşıması gerekir.
- Kamu idarelerinin ihtiyaçları da dikkate alınarak İDKK tarafından belirlenen alanlarda en az dört yıl süreli eğitim veren yükseköğretim kurumları ile denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt dışındaki eşdeğer eğitim kurumlarından birini bitirmek.
- Aşağıda belirtilen süre zarfında çalışmış olma şartını yerine getirmek:
- Yardımcılıkta geçen süreler dahil olmak üzere, mesleğe yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle alındıktan sonra yapılan yeterlik sınavında başarı göstermek kaydıyla kamu idarelerinde denetim elemanı olarak en az beş yıl.
- Yardımcılıkta geçen süreler dahil olmak üzere, mesleğe yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle alındıktan sonra yapılan yeterlik sınavında başarı göstermek kaydıyla uzman olarak en az sekiz yıl.
- Araştırma görevliliğinde geçen süreler dahil olmak üzere, doktora unvanını almış öğretim elemanı olarak en az sekiz yıl.
- Müdür ve daha üst unvanlarda en az sekiz yıl.
- İç denetçi aday belirleme sınavı son başvuru tarihinden önceki iki yıl içinde alınmış olması kaydıyla, Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından en az elli puan almış olmak ya da Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı Yönetim Kurulunca eşdeğerliği kabul edilen ve uluslararası geçerliliği bulunan bir sınavdan bu puana denk bir puana sahip olmak.
- Son başvuru tarihi itibarıyla kırkbeş yaşından büyük olmamak.
- Uyarma ve kınama cezaları hariç disiplin cezası almamış olmak.
- İDKK’nin belirlediği mesleki etik kurallara ve kamuda uygulanan genel etik kurallarına uygun özgeçmişe sahip olmak.
- İDKK tarafından gerekli görülen ve sınav duyurusunda belirtilen diğer şartları taşımak.
Aday belirleme sınav duyurusu
İDKK sınavın yapılacağı tarih ve yerler ile sınava giriş şartları, eğitime kabul edilecek iç denetçi aday sayısı, başvuru yeri ve başvuruda istenecek belgeler, sınav konuları ve ağırlıklarını sınav tarihinden en az iki ay önce İDKK’nin internet sitesinde duyurmaya başlar ve Resmî Gazete’de bir defa ilan eder.
Aday belirleme sınav başvurusu
İç denetçi aday belirleme sınavına katılmak isteyenler;
a) T.C. kimlik numarası yazılı beyanı,
b) Lisans veya üzeri diploma, mezuniyet belgesi veya denklik belgesi fotokopisi,
c) İki adet vesikalık fotoğraf,
d) Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı veya Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavı sonuç belgesi çıktısı veya denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yabancı dil sınav sonuç belgesi fotokopisi,
e) Çalıştıkları kamu idaresinden alacakları hizmet belgesi,
f) Uyarma ve kınama cezaları hariç disiplin cezası alınmadığına dair taahhütnameyi,
tamamlayarak ilan edilen tarihe kadar Kurula şahsen veya posta yoluyla başvururlar. Postadaki gecikmeler dikkate alınmaz. Kurul, elektronik ortamda başvuru koşullarını düzenleyebilir. Sınavı kazanan adaylar başvuru sırasında istenen belgelerin asıllarını veya tasdikli örneklerini eğitime kaydolurken ibraz ederler.
Aday belirleme sınav giriş belgesi
İDKK’ye başvuruda bulunan ve sınava katılma şartlarını taşıyan adayların adreslerine sınavı yapan birim tarafından fotoğraflı sınav giriş belgesi postalanır. Ayrıca, sınava girmeye hak kazanan adayların isim listesi İDKK’nin internet sitesinde duyurulur.
Aday belirleme sınavı ve konuları
İç denetçi aday belirleme sınavı, İDKK’nin belirlediği tarihte, Ankara’da yapılır. Başvuru yoğunluğuna göre Kurul başka sınav merkezlerinin açılmasına karar verebilir.
İç denetçi aday belirleme sınavı aşağıdaki konulardan oluşur;
a) Genel yetenek ve genel kültür,
b) Sınav duyurusunda belirtilmesi halinde yabancı dil (İngilizce, Almanca veya Fransızca dillerinden biri),
c) Genel muhasebe,
d) Türkiye ekonomisi.
Sınav sonuçlarının değerlendirilmesi ve eğitime alınacak adayların belirlenmesi
İDKK’nin, iç denetçi aday belirleme sınavından 100 tam puan üzerinden 70 ve üzeri puan almış kişiler arasından başarı sırasına göre belirleyeceği sayıda aday, gruplar halinde eğitim programına alınır. İDKK, 70 puanı aşan adaylar arasından programa kabul edilecek iç denetçi aday sayısının yüzde 10’u kadar adayı puan sırasına göre yedek olarak belirleyebilir.
İDKK, sertifika eğitim programına alınacak adayların tespit edilmesi amacıyla idareler ve/veya unvanlar itibariyle kontenjanlar belirleyebilir ve bu kontenjanlar ilgili aday belirleme sınavı ilanında gösterilir. Bu durumda, 100 tam puan üzerinden 70 ve üzeri puan alanlardan, başarı sırasına göre, ilan edilen kontenjan kadar aday sertifika eğitim programına alınır.
İç denetçi aday belirleme sınavı sonuçları dikkate alınarak birden fazla sertifika eğitim programı düzenlenebilir.
İç Denetçi Adaylarının Eğitimi
Eğitim yeri
İDKK tarafından belirlenen eğitim yeri ve zamanı, eğitim programının başlamasından en az bir ay önce adaylara bildirilir ve İDKK’nin internet sitesinde duyurulur.
Eğitimde yer verilecek konular
İç denetçi adayları, İDKK tarafından belirlenen müfredat ve programa göre, aşağıdaki konuları da kapsayacak şekilde, Maliye Bakanlığınca eğitime tabi tutulur.
a) Kurumsal yönetim, risk yönetimi ve iç kontrol;
1) Kurumsal yönetim ve ilkeleri,
2) Kurumsal risk yönetimi,
3) İç kontrol modelleri,
4) Uluslararası iç kontrol standartları,
5) Kamu iç kontrol standartları,
6) Dış denetim (Sayıştay denetimi).
b) Denetim yöntemi ve uygulamaları;
1) İç denetim standartları ve mesleki etik kuralları,
2) İç denetim türleri ve teknikleri,
3) İç denetim planlaması (risk esaslı denetim),
4) Saha çalışması,
5) Sonuçların raporlanması ve izleme,
6) İstatistiki yöntemler,
7) İletişim yönetimi ve becerileri,
8) İç denetim vaka çalışması.
c) Muhasebe;
1) Devlet muhasebe standartları,
2) Kamu muhasebesi,
3) Mali tablolar analizi,
4) Kamu muhasebe yönetmelikleri.
d) Mevzuat;
1) 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve ilgili mevzuatı,
2) Bütçe mevzuatı,
3) Kamu ihale mevzuatı,
4) Kamu taşınmaz hukuku,
5) Kamu harcama mevzuatı,
6) Kamu personel mevzuatı,
7) Anayasa ve idare hukuku,
8) Avrupa Birliği mali mevzuatı.
Eğitim süresi
Eğitim süresi iki aydan az olmamak üzere İDKK tarafından belirlenir. İDKK, eğitim programının bir bölümünün, belirleyeceği iç denetim birimlerinde staj şeklinde yapılmasına karar verebilir. Eğitime kabul edilen iç denetçi adayları eğitim süresince kurumlarından izinli sayılır.
Sertifika sınavı
Eğitim tamamlandıktan sonra iç denetçi adayları, Kurulun belirlediği yer ve tarihte sertifika sınavına tabi tutulur. Sertifika sınavı, programın tamamlanmasından itibaren 30 gün içinde yapılır. Sınava ilişkin ilan İDKK’nin internet sitesinden duyurulur. Eğitim programına mazeretsiz beş günden fazla süreyle katılmayanlar sertifika sınavına kabul edilmez.
Sınav komisyonu
Sınav komisyonu biri başkan olmak üzere beş asıl ve iki yedek üyeden oluşacak şekilde İDKK tarafından belirlenir. Komisyon üyeleri, belirlenen eğitim konularında uzman öğretim üyeleri, kamuda daire başkanı veya daha üst görevlerde bulunanlar ile iç denetçilerden veya bu unvanlara sahip olmuş kişilerden oluşur.
Sertifika sınav konuları ve sınav usulü
İDKK, eğiticilerin, konuyla ilgili akademisyenlerin ve denetim konusunda uzman kişilerin katılımıyla sınav sorusu hazırlama komisyonu oluşturur ve cevap anahtarını da içerecek şekilde bir soru bankası hazırlatır.
Sınav komisyonu, soruları İDKK’nin belirleyeceği usule uygun olarak soru bankasından seçer. Sınav, İç Denetçi Adayları Belirleme, Eğitim Ve Sertifika Yönetmeliğinin 13 üncü maddesinde dört başlıkta belirtilen eğitim konularını kapsayacak şekilde klasik yazılı veya test usulüyle yapılır.
Sınav sonuçlarının değerlendirilmesi
Sınav komisyonu, önceden belirlenmiş cevap anahtarına göre cevap kâğıtlarını değerlendirerek yüz tam puan üzerinden puanlama yapar. Sınavda başarılı sayılabilmek için her bir bölümden en az altmış puan alınması ve dört bölüm ortalamasının yetmiş puan ve üzerinde olması gereklidir.
Sınav sonuçlarının duyurulması ve itiraz
Sınav sonuçları en geç 15 işgünü içerisinde okunup değerlendirilmek suretiyle tüm adayların almış oldukları puanlar İDKK’nin internet sitesinde ilan edilir.
Sınav sonuçlarına ilandan itibaren 5 işgünü içinde itiraz edilebilir. İtiraz, İDKK tarafından en geç 15 işgünü içinde değerlendirilerek sonuçlandırılır ve adaya bildirilir.
Sınavda başarısız olan adayların durumu
Sınavda başarısız olan adaylar, yaş şartı hariç iç denetçi adayı olabilme şartlarını muhafaza etmeleri kaydıyla tekrar eğitime tabi tutulmadan izleyen iki sınava katılabilirler.
Sertifikanın verilmesi
İDKK tarafından sertifika sınavında başarılı olanlara aldıkları puanı da gösteren sertifika verilir. Bu sertifika iç denetçiliğe atandıkları tarihten itibaren üç yılda bir Kamu İç Denetçi Sertifikasının Derecelendirilmesine İlişkin Esas Ve Usullerde belirlenen hükümlere göre derecelendirilir.